De stoom monteur is eigenlijk de  « piloot » van  een stoomlocomotief. Het zorgt voor een goede werking van de machine, de smering en voor de nodige onderhoudswerkzaamheden. Onderweg moet hij de signaalborden respecteren, om ervoor te zorgen dat de reis veilig verloopt. Vanaf het moment dat het konvooi vertrekt is hij de « kapitein » van het schip.

Om stoom monteur te worden vereist een aantal leerjaren en een goede kennis van de werking van de machine. Er gaat niets boven een passage door de werkplaats voor de opleiding.